Extra koekje

Voor ieder mens is het belangrijk om ertoe te doen, ergens bij te horen en ergens aan bij te dragen. Ook als je dat als waarde uitdraagt, kan het toch gebeuren dat een cliënt qua aandacht over het hoofd wordt gezien. Caroline Bezemer laat in dit verhaal zien hoe zij een luisterend en invoelend oor biedt aan mevrouw Ruiterse (cliënt). Zo maakt ze haar cliënt bewust waar ze wel gezien wordt doordat zij zelf zeggenschap neemt.

Caroline werkt als geestelijk verzorger bij Abrona een zorgorganisatie voor volwassenen met een verstandelijke beperking in en nabij de provincie Utrecht.

Extra koekje

Caroline Bezemer: Het is een gure, donkere dag als ik onderweg ben naar mevrouw Ruiterse. Ze is 68 jaar en heeft sinds een paar maanden twee ochtenden in de week een baantje in een zorgcentrum voor ouderen. Werken is ook meedoen in de maatschappij en daarom spreken veel van onze bewoners liever over werk dan dagbesteding.

Ik bel aan bij mevrouw Ruiterse. Als ze opendoet, zie ik dat ze heeft gehuild. Ze heeft de thee al klaargezet en begint haar verhaal zodra ik zit. “Het is niet eerlijk. Ik werk heel hard en ze zien me niet eens staan.” Op mijn vraag wat er is gebeurd, antwoordt ze: “Ik vind het echt wel fijn om voor de oude mensen koffie en thee in te schenken en te helpen, maar het personeel nodigt mij nooit uit voor de koffiepauze. Ik lijk alleen een werksloof te zijn.”

Ik zie dat het haar raakt. Ze is boos en verdrietig. Ik vraag wat haar zo verdrietig maakt. Oud zeer is weer naar boven gekomen.  Ze huilt en vertelt door haar tranen heen over vroeger.

Ik zie hoe haar schouders zakken. Het verdriet over vroeger komt naar boven, terwijl ik ook boosheid hoor doorklinken. Met tranen in haar ogen deelt ze verhalen over een leven vol strijd om erbij te horen.

“Wat naar en verdrietig”, zeg ik.
Mevrouw Ruiterse zegt: “Ik werk heel hard en ze zien me niet eens staan. Waarom zou ik er dan gaan werken?”

Ik ben er stil van en erken het verdriet. Als we samen even stil zijn, vraag ik: “Is er iemand van de bewoners in het zorgcentrum waar je extra voor wilt zorgen?” Haar hoofd komt wat omhoog. “Ja”, zegt ze. “De mevrouw in de hoek van de huiskamer. Ze zit altijd stil, maar ze bedankt me altijd voor haar kopje thee en ik leg er soms een extra koekje bij.”

“Waarom geef je deze mevrouw een extra koekje?” Haar ogen beginnen nu een beetje te glinsteren. “Dat is ons geheim. Ze geeft mij soms een snoepje en een knipoogje. Ze ziet me.”

“Wat mooi, dat jullie elkaar gevonden hebben.”
“En toch is het niet eerlijk”, zegt ze.

We maken een nieuwe afspraak. En als ik buiten door de regen loop, voel ik hoe ze me kan raken in haar onmacht en dat dit het is.

Zeggenschap is ook het gevoel dat je gezien en erkend wordt in wie je bent en wat je bijdraagt. We willen graag dat de cliënten participeren in de maatschappij en daar hoort ook aandacht bij voor wat zij dan specifiek nodig hebben.

Als geestelijk verzorger kan ik er soms even zijn, ruimte maken voor het leed wat niet op te lossen is. Het delen en zoeken naar wat er is aan de rand. Er is geen oplossing voor de mensen die net niet mee kunnen doen in onze ‘snelle’ maatschappij, maar die wel van waarde zijn. Die waarde, daar mag ik als geestelijk verzorger even het licht op zetten. Ik heb een mooi vak.

Samenvatting 

In dit verhaal wordt duidelijk hoe belangrijk goed luisteren is. De verteller laat zien dat zeggenschap ook betekent gezien en erkend worden in wie je bent en wat je bijdraagt.

Ze stelt zich naast haar cliënt op zonder met oplossingen te komen. Door te vragen is er iemand van de bewoners waar je extra voor wilt zorgen, helpt ze haar cliënt te zoeken naar ervaringen of activiteiten die voor haar betekenisvol zijn, waar ze wel zeggenschap ervaart.

Reflectievragen

Wat zijn momenten in jouw werkleven waarin je je niet gezien of gehoord voelde?
Hoe ga jij daar doorgaans mee om?

Zeggenschap doe je samen

In de gehandicaptenzorg draait alles om samenwerken en elkaar versterken. Daarbij is zeggenschap niet iets dat je alleen doet; het is een proces van creatief samenspel tussen professionals, cliënten en hun netwerk. Dit principe van samen beslissen en handelen is essentieel om te zorgen dat iedereen gehoord wordt. Ontdek hoe dit motto in de praktijk wordt gebracht.
Deze verhalenreeks is mede mogelijk gemaakt door het ministerie van SZW en

Vaardigheden

Gepubliceerd op

januari 19, 2025